Geen hiërarchie, maar wat dan wel?
Het blijft een inspirerend verhaal, hoe Zorgcentra De Betuwe de overstap maakte van een hiërarchische structuur naar de Rijnlandse manier van denken en werken. Wég met alle managementlagen. En ruim baan voor de professionals. Die staan gewoon zelf aan het stuur. Ondertussen is Kalorama ook helemaal om. Ruth Maas en Fieke van Deutekom deelden in deze tweede editie van de Rijnlandse SOEP hun ervaringen, samen met de koplopers van hun zorgteams.
Dit vonden wij de belangrijkste aha’s!
#1. Werken volgens het Rijnlandse gedachtengoed, da’s héél iets anders dan bottom-up werken. Of ‘bevoegdheden laag in de organisatie neerleggen’. Er ís geen sprake meer van hoog of laag.
#2. Het begint met het uitdragen en voorleven van het gedachtegoed. Organiseer bijeenkomsten waarin je vertelt wat je droom is. Medewerkers bepalen zelf of ze erbij zijn of niet. Het komt zoals het komt. En komt het niet? Vraag je als bestuurder af wat je zélf anders kunt doen.
#3. Bij het Rijnlands denken hoort een andere taal, een andere houding. Schrap het woord ‘moeten’ uit je vocabulaire. En denk niet langer in termen van oplossingen, maar juist in vragen. Wat heb je nodig? Wat zou je willen? Wat helpt je daarbij? Of: Wat houdt je tegen?
#4. Dwing teams niet over te stappen, want eh, dat is niet bepaald Rijnlands. Geef het de tijd. Maar neem je visie wél mee in de werving van nieuwe medewerkers.
#5. Stimuleer teams om een kijkje te nemen in elkaars keuken. Ieder team zal zélf het wiel moeten uitvinden, maar het helpt om ervaringen uit te wisselen en verhalen te delen.
#6. Protocollen, beleidsplannen, HKZ-normen: in de prullenbak ermee! Of er dan helemaal geen kaders meer zijn? Geef teams hoogstens de belangrijkste waarden mee. Maar bied ze verder maximale ruimte om zelf te bepalen wat ze doen en hoe ze het doen.
#7. Laat je niet verleiden om leidinggevenden een andere naam te geven (procesmanagers!). Voor je het weet schieten ze in hun oude rol.
#8. Ondersteuners hebben schijnbaar meer te verliezen dan de zorgprofessionals (macht, status, aanzien, hun baan…). Maak duidelijk wat het Rijnlandse denken hén te bieden heeft. En coach ondersteuners in hun nieuwe rol.
#9. Vertrouwen is niet iets ‘wat je moet verdienen’. Als zorgprofessional kríjg je het gewoon, per definitie. Net als gelijkwaardigheid is het een belangrijke randvoorwaarde om samen verder te komen.